2016 йил — Ҳазрат Мир Алишер Навоий таваллудининг 575 йиллиги 2006 йили Машҳад шаҳрида “Амир Алишер Навоийнинг тафаккури, мероси ва башариятга хизмати” мавзуида халқаро анжуман бўлиб ўтган эди. Мазкур илмий-анжуман муносабати билан нашр этилган тўпламда бундан анча йил бурун Алишер Навоий муҳрини ўқишга муяссар бўлган Исмоил Бекжоновнинг “Ҳадиси мунаққэш шўдэ дар муҳри Алишер Навоий” […]
↧
Ismoil Bekjon. Muhrga naqshlangan hadis
↧
Ibrohim Haqqul. Malomatiylik va Navoiy
Қадим Шарқ ўлкаларида ислом дини заминида футувват, тасаввуф, маломатийлик, ҳуруфийлик сингари бир қанча таълимот ва оқимлар дунёга келиб, одамларнинг онгу шуурига у ёки бу зайлда таъсирини кўрсатиб ўтган. Булар орасида тасаввуф умумбашарий мазмун ва миқёсининг устунлиги билан ажралиб турган. Иброҳим ҲАҚҚУЛ МАЛОМАТИЙЛИК ВА НАВОИЙ Қадим Шарқ ўлкаларида ислом дини заминида футувват, тасаввуф, маломатийлик, ҳуруфийлик […]
↧
↧
Botir Zokirov. Majnun monologi & Xurshid Davron. Buyuk muhabbatdan yaralgan qo’shiq
26 апрел – Буюк Санъаткор Ботир Зокиров таваллуд топган куннинг 80 йиллиги Ботирнинг ўзи Мажнун эди. Бекорга бу қўшиқни айтмаган. У тўққизинчи синфда ўқиётганида бир қизни яхши кўриб қолган эди. Исми Фарангис эди. Қиз ҳам Ботирни яхши кўрарди. Ўзаро мактублар ёзишарди. Аммо, қизнинг ота-оналари уларнинг яқин бўлишларига кескин қаршилик кўрсатишди. Аммо, Ботир ҳам, […]
↧
Alisher Navoiy. Siroju-l-muslimin & Dilnavoz Yusupova. Alisher Navoiyning diniy va tasavvufiy asarlari
Давлатшоҳ Самарқандий Алишер Навоийни “Мир Низомиддин”, яъни “диннинг низоми – қонуни” деб бежиз улуғламаган. Ҳазрат Навоийнинг деярли барча асарларида, хусусан, “Хамса” достонларининг муқаддималарида Аллоҳга ҳамд, Пайғамбарга наът, муножот ва Расулуллоҳ с.а.в мадҳининг мавжудлигиёқ бу фикрни тасдиқлайди. Биз қуйида кўриб чиқадиган асарларда Алишер Навоий шариат ва тасаввуф илмининг чуқур билимдони, назариётчиси сифатида намоён бўлади. АЛИШЕР […]
↧
Alisher Razzoqov. “Navoiyg’a navosizlig’– navo bas…” & Navoiy she’riyatida «Sir» istilohining irfoniy ma’nolari
Кўҳна Шарқ заминида яшаб ўтган қайси бир сўз санъаткорининг ижодини кузатмайлик, унинг асарида бир неча маъно қатламлари мавжудлигига гувоҳ бўламиз. Шу сабаб ҳам қадим Шарқ фалсафий қарашлари, диний-тасаввуфий ғоялар, бадиий ижод анъаналиридан бехабар ҳолда на Ҳофиз, на Аттор, на Румий, на Жомий ва албатта, на Навоийдек забардаст мутафаккирларнинг рамз ва мажозларга ўралган тафаккур дурдоналаридан […]
↧
↧
Ismoil Bekjon. Navoiyning pokistonlik gurji muxlisi
Фатҳалишоҳ тахтга ўтиргач, тўрт нафар гуржи ўсмири — Фаридун, Қурбонали, Рустам ва Муҳаммад Боқир ҳам Синд ўлкасига келишади. Бу пайтда мусулмон саналган ва ёзув-чизувга истеъдодли бу ўсмирларнинг исми олдига ўша давр расмига биноан “мирзо” ва охирига туркийча “бек” сўзлари қўшилган эди. Исмоил Бекжон НАВОИЙНИНГ ПОКИСТОНЛИК ГУРЖИ МУХЛИСЛАРИ 1747 йилда Эрон ҳукмдори Нодиршоҳ Афшор саройида […]
↧
Najmiddin Komilov. «Erur ko’ngulda safo ishq toza dog’i bila». Alisher Navoiy g’azaliga sharh
«Хазоин-ул маоний»нинг биринчи девони — «Ғароиб-ус сигар»га киритилган ва Алишер Навоийда кам учрайдигаи тахаллуссиз ғазаллардан бири («Ғаройиб-ус сиғар»да жами ўнта тахаллуссиз газал бор) шу сатр билан бошланади. Ушбу ғазал «Бадоеъ-ул бидея» девонида ҳам мавжуд. Демак, у шоирнинг ёшлик йилларида ёзилган. Нажмиддин Комилов «ЭРУР КЎНГУЛДА САФО ИШҚ ТОЗА ДОҒИ БИЛА…» Эрур кўнгулда сафо ишқ тоза […]
↧
Abduqodir Hayitmetov. «Xamsa» haqida ikki maqola & Abduqodir Hayitmetov — navoiyshunos olim
27 май — Адабиётшунос олим Абдуқодир Ҳайитметов таваллудининг 90 йиллиги. Ўзбек мумтоз адабиётининг тадқиқ этилиши минг йиллик тарихга эга бўлса-да, ХХ асрнинг бошларига келиб, уни илмий ўрганишга, қўлёзма ва босма матнлар асосида ўзбек адабиёти тарихини яратишга жиддий киришилди. Абдурауф Фитрат, О.Шарафиддинов, П.Шамсиев, Ҳ.Сулаймонов, Ойбек, Н.Маллаев, Шайхзода ва Иззат Султонлар бу борада қатор тадқиқот ишларини […]
↧
Nodira Afoqova. Hazrat Navoiyning yetti go’zali
Ҳафталарким Ҳазрат Навоийни варақлаб, юрагимга ўт тушди. Дилрабо байтларга ҳавас қилиб, арузда бир туркум машқ қилдим. Булар – ожизона тақлидлардир, холос. Нуқта қўйилган ҳар қандай шеърни ким биландир бўлишиш эҳтиёжи ҳар биримизда қанчалар баланд… Балки шундан, бу туркумни, Муқаддас Рамазон ойи барчамизга хосиятлик бўлишини тилаб Сизга, «Хуршид Даврон кутубхонаси» сайти ўқувчисига йўллаяпман. Ҳурмат билан […]
↧
↧
Abdulla Sher. Navoiy sog’inchi
Мен Навоийни доимо соғиниб яшайман. Йўқ деганда йилда бир неча марта Навоийга қайтаман. Ўшанда баъзан Ҳазратим билан боғлиқ шеърлар ҳам ёзаман. “Навоий соғинчи” туркуми ана шу тарзда вужудга келган… Абдулла ШЕР НАВОИЙ СОҒИНЧИ Туркум Абдулла Шер 1943 йил 5 августда Тошкент вилояти Чиноз туманининг Йўлтушган қишлоғида ҳунарманд-мисгар оиласида туғилди.1965-70 йилларда Тошкент Давлат Университети […]
↧
Oybek. Navoiy. Roman & Abdurasul Eshonboboev. Oybek — navoiyshunos
Ойбекнинг ушбу романида Алишер Навоийнинг ҳаёт йўли, ўша даврдаги ижтимоий ҳаёт ва мураккаб сиёсий воқеалар акс эттирилган. Ойбек бу асарнинг яратилиши ҳақида ўз таржимаи ҳолида қуйидагича ёзган эди: «Навоий образи менинг кўпгина лирик шеърларимда найдо бўлди ва ниҳоят, 1942 йилда «Навоий» романини тамомладим». Бу асар турли муҳокамалардан сўнг 1944 йилда нашр этилган. Абдурасул Эшонбобоев […]
↧
Abdulhamid Ismoil. Qoshi yosinmu deyin…
Хорижда, кўклам ёмғирларидан бири уриб турган пайтда автобус пойлаб, ўзимча Навоийнинг «Қоши ёсинму дейин…» ғазалини хиргойи қилаётган эдим, узоқдан, ҳўл ҳавони баттар палағдалаб, ибодатхона соатининг саҳарги бонги эшитилди. Беихтиёр уни муаззиннинг овозига чоғиштирдим ва бехосдан, туғилганимда қулоғимга айтилган азоннинг давомидек, ичимда Қуръони Каримнинг қалби бўлмиш «Ёсин» сураси қанот ёйа бошлади. Абдулҳамид Исмоил ҚОШИ ЁСИНМУ […]
↧
Omon Muxtor. Amir Alisherning dardi.
16 июл – Ёзувчи, шоир ва драматург Омон Мухтор таваллудининг 75 йиллиги. Менинг дарвешона йўлим бир кишилик! Сени севдим. Ёндим. Ўртандим. Аммо менинг тўфонли уммонимда сенинг ғарқ бўлишингни истамадим. Инсон бир неча вазифани бўйнига ололмайди, бир вазифани бажаради! Менга бировга зулм қилмоқдин ёлғизлик ва бекаслик афзал туюлди. Бу мен ишқдан воз кечганимдан эмас! Бир […]
↧
↧
Botirxon Valixo’jayev. Nizomiddin Mir Alisher Navoiy (davri, zamondoshlari, hayoti, faoliyati, merosi). Birinchi qism.
Закий аллома Ботирхон Валихўжаевнинг кўпқиррали фаолиятида Навоий даҳосига садоқат сермазмун саҳифаларни ташкил этади. Ўзбек навоийшуносларининг ўрта авлоди борасида гап кетганда, шубҳасиз, рўйхат бошида бу заҳматкаш олимнинг ҳам номи тилга олинади. Унинг “Хамсачилик анъанасининг баъзи-бир хусусиятлари”, “Мажолис ун-нафоис” типидаги бир тазкира ҳақида”, “Навоийнинг поэтик миниатюралар яратиш маҳорати”, “Навоий ва Шайхим Суҳайлий”, “Навоий ва унинг издошлари […]
↧
Botirxon Valixo’jayev. Nizomiddin Mir Alisher Navoiy (davri, zamondoshlari, hayoti, faoliyati, merosi).Ikkinchi qism.
Алишер Навоий ҳаёти, шахсий фазилатлари, фаолияти, кўпқиррали меросини билиш ва англашга интилиш мозийдан ҳозирги кунга қадар давом этиб келмоқда. Чунки улуғ ўзбек шоири, носири, мутафаккири, давлат арбоби, маърифатпарвари, ижод аҳлининг мураббийси, фуқаро ғамхўри, мамлакат яхлитлиги, тинчлиги ва осойишталигининг толмас курашчиси Низомиддин Амир Алишер Навоий ўзининг кўпқиррали фаъолияти билан мамлакат ва халқ тақдири, илм-маърифат, шеърият […]
↧
Botirxon Valixo’jayev. Nizomiddin Mir Alisher Navoiy (davri, zamondoshlari, hayoti, faoliyati, merosi).Uchinchi qism.
Алишер Навоий «Хамса»си ўша даврда мавжуд бўлган Шарқ хамсанавислиги анъанасида улуғ бир адабий кашфиёт эканининг шу соҳада ўзи ҳам қалам тебратган буюк шоир ва аллома устоз Абдураҳмон Жомий биринчи бўлиб эътироф этган эди. Ҳусайн Бойқаронинг «Хамса» муаллифига кўрсатган буюк ҳурмати ўзи минадиган оқ отга миндириб, жиловдор бўлганлиги, Алишер Навоийни назм мулкининг соҳибқирони ва қаҳрамони […]
↧
Qaldibek Seydanov. Navoiy va Abay
10 август — Атоқли қозоқ шоири Абай Қўнонбоев таваллуд топган кун Қозоқ халқининг ардоқли фарзанди, машҳур маърифатпарвар шоир Абай Қўнонбоевнинг ижодий мероси барча учун ибрат намунасидир. Эътиборга молик жиҳати шундаки, Абай Қўнонбоевнинг шоир сифатида шаклланишида Шарқ мумтоз адабиёти намояндалари қаторида ҳазрат Алишер Навоий ижодининг ҳам муносиб ўрни бор. Олим Қалдибек Сейданов икки улуғ шоир […]
↧
↧
Botirxon Valixo’jayev. Nizomiddin Mir Alisher Navoiy (davri, zamondoshlari, hayoti, faoliyati, merosi).To’rtinchi qism.
Фаридиддин Атторнинг «Мантиқ ут-тайр»и Алишер Навоийни ёшлигидан ўзига мафтун этиб, умри давомида унинг билан ҳамроҳ бўлди, унга жавоб ёзиш нияти ҳам шоирнинг кўнглидан жой олган эди. Ана шу ният Алишер Навоийнинг олтмишга қадам қўйганида амалга ошди. Ботирхон ВАЛИХЎЖАЕВ НИЗОМИДДИН МИР АЛИШЕР НАВОИЙ (Даври, замондошлари, ҳаёти, фаолияти, мероси) «ЛИСОН УТ-ТАЙР» ФАЛСАФИЙ – МАСАЛ ДОСТОН. Алишер […]
↧
Navoiy va bugungi avlod (Navoiyshunos olim Aftondil Erkinov bilan suhbat)
Навоийни англаш масаласи ҳали ҳам мураккаблигича қолмоқда. Беш аср аввалги тил ва ғояларни технологик тараққиёт асрида яшаётган бугунги кун кишисига етказиш осон эмас. Ҳозирги кўпгина дарсликларда шоир ижодидан маълум бир парча берилади-да, сўнг саҳифанинг ярмида мураккаб сўзларнинг луғати келтирилади. Буни ўқувчини матнга яқинлаштириш учун интилиш сифатида қабул қилиш мумкин. Аммо бутун дунёдаги жадал технологик […]
↧
Alisher Navoiyning 575 yilligiga bag’ishlangan al`bom-katalog Moskvada nashr etildi
Москвада Алишер Усмоновнинг «Санъат,фан ва спорт» жамғармаси ҳомийлигида «Иностранка» нашриёти томонидан буюк ўзбек шоири, мутаффакири ва давлат арбоби Алишер Навоий таваллудининг 575-йиллигига бағишланган ва «Алишер Навоийнинг Москва жамғармаларидаги қўлёзма ва литографик нашрлари» деб номланган альбом-каталог нашр этилди (Саҳифамизда альбом-каталог билан танишишингиз мумкин) Мазкур ноёб нашрда Россия, асосан Москва шаҳридаги давлат архив жамғармалари ва коллекцияларида […]
↧