Алишер Навоийнинг ҳар бир ғазали ўзига хос ёндошиш, ўзига хос таҳлил ва тафсир усулини тақозо этади, чунки ҳар бир ғазал алоҳида руҳий ҳолат, алоҳида бадиий фикр ва ҳис-туйғулар ривожини ифодалаб келади, тасвир тарзи, санъатлар мунтазамлиги ва мутаносиблиги ҳам шунга мувофиқ. Мазкур ғазалда эса Ишқ водийсида мушкилотларга дуч келгаи ошиқнинг бир лаҳзалик ҳолати, иккиланиши, ғайрнинг сўзига […]
↧
Najmiddin Komilov. «Ahd qildim ishq lafzin…» Alisher Navoiy g’azaliga sharh
↧
Alisher Navoiy. Nazm ul-javohir & Aziz Qayumov. She’r durdonalari
Алишер Навоийнинг “Назм ул-жавоҳир” (Назму-л-жавоҳир) деб аталган тўртлик шеърлар тўпламининг сарлавҳасини “Шеър дурдоналари” ёки “Шеърий дурдоналар” дейилса бўлади. Бу тўртликлар Ҳазрат Алининг ривояти билан айтилган ва шеърга солинган пайғамбар (с.а.в.) ҳадислари — ҳикматли сўзларига бағишланган. Азиз Қаюмов ШЕЪР ДУРДОНАЛАРИ Азиз Қаюмов 1926 йилда Қўқон шаҳрида туғилган. Ўрта Осиё университети Шарқ факультетида таҳсил олган (1944-49). Фанлар […]
↧
↧
Ibrohim Haqqul va Xurshid Davron Alisher Navoiyga bag’ishlangan «Oqshom gurunglari» teleloyihasida.
9 феврал — буюк шоир ва мутафаккир Мир Алишер Навоий таваллудининг 575 йиллиги Иброҳим Ҳаққул ва Хуршид Даврон Алишер Навоийга бағишланган «Оқшом гурунглари» телелойиҳасида. 2 қисмдан иборат адабий суҳбат. «Маданият ва маърифат» телеканали. 2014 йил, феврал /Ibrohim Haqqul va Xurshid Davron Alisher Navoiyga bag’ishlangan «Oqshom gurunglari» teleloyihasida. 2 qismdan iborat adabiy suhbat. «Madaniyat va ma’rifat» […]
↧
Guljamol Asqarova. Hazrat haqiqati
Беш юз етмиш беш йил ортга қарасангиз ҳам Мажнун ҳамон Лайли остонасида, Фарход мудом Ширин ҳасратида, одамизотнинг саралари мудом ўзини англаш учун Ҳазратнинг “Лисон ут тайр” асаридаги Талаб, Ишқ, Маърифат, Истиғно, Ҳайрат, Тавҳид, Фақру фано водийларида жон чекиб юрибди. Қолгани мулозамат, очкўзлик, хушомад, ишёқмаслик, бойлик, мансаб деган чангалзорларда ботқоқ кечиб юрибди. ҲАЗРАТ ҲАҚИҚАТИ Гулжамол […]
↧
Olmos Ulviy (Binnatova): Boqiy do’stligimiz timsoli
Ўзбек ва озарбайжон халқларининг дўстлик ришталари узоқ асрларга бориб тақалади. Ўзбек мумтоз адабиёти ва Алишер Навоий ижодининг тадқиқотчиси, Озарбайжон Миллий Билимлар Академияси бош илмий ходими, филология фанлари доктори, профессор Олмос Улвий (Биннатова) билан суҳбатда икки қардош халқ адабий дўстлиги, бу дўстликнинг боқий тимсоллари Низомий ва Навоий ҳақида сўз юритилади. НИЗОМИЙ ВА НАВОИЙ БОҚИЙ ДЎСТЛИГИМИЗ […]
↧
↧
Alisher Navoiy. Ruboiylar va tuyuqlar («Badoyi’ ul-bidoya» devonidan)
9 феврал — буюк шоир ва мутафаккир Мир Алишер Навоий таваллудининг 575 йиллиги Ўзбек халқининг улуғ мутафаккир шоири Алишер Навоийдан Шарқ классик адабиётининг барча жанрларига оид жуда катта ҳажмдаги бой мерос етиб келган. Ўз даврида юксак гуманистик ғояларни бадиий баркамоллик билан ифодалаб берган адиб асарлари асрлардан асрларга, насллардан наслларга ўтиб ардоқланиб келди. Янги авлодларнинг […]
↧
Xurshid Davron. Turkiston dahosi & Alisher Navoiyga bag’ishlovlar
9 феврал — Ҳазрат Мир Алишер Навоий таваллудининг 575 йиллиги Афсуски, жуда узоқ йиллар шоир қолдирган мерос эшиги берк хазинага айлантирилди. У атрофида одамларни айлантириш билан хазина ҳақида тушунча беришга уринилди. Энг аввало, улуғ шоир ижоди, унинг дунёқараши ва адабий меросини бугун мураккабликлари, фалсафий теранлиги билан тўғри, ҳаққоний ёритиб берувчи калит — Шарқ шеърияти […]
↧
Oybek. Bola Alisher. Qissa
Устоз Ойбекнинг «Болалик» ва «Бола Алишер» қиссалари менинг болаликда ўқиган ва бир умрга меҳр қўйган китобларимдир. Аввал «Болалик»ни ўқиганман, қайта-қайта мутолаа қилганман. Йиллар ўтиб «Бола Алишер»ни топганман. Бу икки асар болалигимнинг севимли китоблари Миркарим Осимнинг «Ўтрор»,Ананяннинг «Қоплон дара асирлари»,Ғафур Ғуломнинг «Шум бола» ва эртак тўпламлари қаторида эди. ОЙБЕК БОЛА АЛИШЕР Кафтига қуёш қўндирилгандай чарақлаган, […]
↧
Alisher Navoiy. Majolis un-nafois. Yettinchi majlis.
Султон Соҳибқироннинг ҳумоюн валодатлари замонидин рўзафзун давлатлари даврониғачаким, қиёматғача барқарор ва олам инқирозиғача пойдор бўлғай, улча фақир эшитибмен, аммо хизматлариға етмаймен ва улча хизматлариға етибмен, аммо ҳоло бу фано дор ул-ғуруридин бақо дор ус-суруриға интиқол қилибдурлар ва улча ҳоло бу фаррух замонда намояндадурлар ва ул ҳазрат зоти малакий сифотиға мадҳ сарояндадурлар, жамъ қилилғай ва […]
↧
↧
Najmiddin Komilov. Jon va jonon mojarosi. Alisher Navoiy g’azaliga sharh
Атоқли олим Нажмиддин Комиловнинг мазкур Алишер Навоий ғазалларига битган шарҳлари 1991 йилда «Камалак» нашриётида нашр этилган «Алишер Навоий. Ғазаллар. Шарҳлар» тўпламидан жой олган эди. Бундан аввал ҳазрат Навоий ғазалларига ёзилган шарҳлар «Шарқ юлдузи» журналида бирин-кетин пайдо бўла бошлаган, айни шу сабабдан менда уларни жамлаб нашр этиш ғояси пайдо бўлган эди. Тўпламни янада бойитиш учун […]
↧
Suyima G’anieva. Alisher Navoiy nasrida nazmning o’rni
Алишер Навоий насрий асарларининг белгиловчи хусусиятларидан бири — уларнинг ўта ҳассос шеърий даҳо қалами остидан чиққанлигидир. Навоий прозасида наср билан назм биргалиқда ҳам ғоявий, ҳам бадиий жиҳатдан узвий алоқада қўлланилади. Назмий парчалар насрий баёнда маълум мақсадларда истифода этилади, бинобарин улар асар таркибида муайян ролларни ўтайди. Суйима Ғаниева АЛИШЕР НАВОИЙ НАСРИДА НАЗМНИНГ ЎРНИ Суйима Ғаниева […]
↧
Matnazar Abdulhakim. Ilohiy diydor yoki bir g’azal sharhi.
2016 йил — Ҳазрат Мир Алишер Навоий таваллудининг 575 йиллиги Ҳазрат Навоийнинг бу машҳур ғазали ҳақида суҳбатлашишдан аввал, ота-боболаримиз коинотни ўн саккиз минг оламдан иборат, деб англаганликларини эслаб ўтишимиз жоиз. «Ошуб» — ғавғо, тўполон дегани. Хўш, нима учун шоир «Ўн саккиз минг олам ошуби» дейди? Матназар Абдулҳаким ИЛОҲИЙ ДИЙДОР ЁКИ БИР ҒАЗАЛ ШАРҲИ […]
↧
Alisher Navoiy. Layli va Majnun. Radiospektakl & Dilnavoz Yusupova. Doston haqida
«Лайли ва Мажнун» ҳақидаги қисса араб халқлари орасида кенг тарқалгани ва ғоят машҳур бўлгани ҳақида академик И. Ю, Крачковский шундай ёзган эди: «Шарқда Лайли ва Мажнун Ғарбдаги Ромео ва Жульеттага нисбатан машҳурроқдир». Ибн Қутайба, Ал-Жоҳиз, Абу Бакр ал-Волибий ва бошқа араб олимларининг асарларида Лайли ва Мажнун ҳақидаги турли-туман ривоятлар берилади. Бадиий адабиётга келганда Низомий Ганжавий, […]
↧
↧
Alisher Razzoqov. Alisher Navoiy haqida ikki maqola
Ижод қилишни одамлар ўртасида ном қозониш ёки арзимас, арзон кечинмаларни тўкиб солиш воситасига айлантириб олган, адабиётнинг асл мақсади, миссияси нима эканлигини унутиб қўйган қаламкашлар ҳамма замонларда бўлган. Шу мулоҳазалар асносида яна мумтоз адабиётимизнинг муаззам сиймоларидан бири ҳазрат Алишер Навоийга юзланамиз. АЛИШЕР НАВОИЙ ҲАҚДА ИККИ МАҚОЛА Алишер РАЗЗОҚОВ Алишер Навоий номидаги Самарқанд Университети ўқитувчиси «СЎЗНИ […]
↧
Suyima G’aniyeva. Husayn Boyqaro haqida
Озарбайжоннинг таниқли олими профессор Ҳамид Орасли ёзади: «Навоий машҳур «Ҳилолия» қасидасидан бошлаб, бутун асарларида Ҳусайн Бойқаро ҳақида сўз юритади, унинг томонидан амалга оширилган муҳим тадбирларни олқишлайди. Бойқаро Навоийнинг таъсири билан қатор илғор сиёсий, маданий тадбирларни ҳаётга тадбиқ этган, ўзбек халқининг тарихида прогрессив роль ўйнаган, айни замонда даврининг кўзга кўринган шоири бўлгандир» ҲУСАЙН БОЙҚАРО ҲАҚИДА Суйима […]
↧
Alisher Navoiy. «Majolis un-nafois»dan. Sakkizinchi bob
Алишер Навоий Ҳусайн Бойқаро — Ҳусайнийга ўзининг «Мажолисун-нафоис» тазкирасидан махсус боб — саккизинчи мажлисни ажратади. Унда Ҳусайний девонидан бир юз олтмиш тўртта шеърининг матлаъ (биринчи байт)ини келтиради ва шоир қўллаган поэтик образ, восита, гўзал маъно ва умуман шоирнинг шеъриятдаги ихтиролари юзасидан фикр юритадн ва иқтибос — цитаталар келтиради, шуларга ўз муносабатини билдириб ўтади. АЛИШЕР […]
↧
Husayn Boyqaro. G’azallar, muxammaslar, to’rtliklar
Ҳусайн Бойқаро темурийлар даври адабиётининг анчагина кўзга кўринган намояндаларидан эди. У шеърларини «Ҳусайний» тахаллуси билан ёзарди. Ҳазрат Навоийнинг хабар беришича, ҳар икки: форсий ва туркий тилда шеър яратиш иқтидорига эга бўлган Ҳусайн Бойқаро асосан ўзбек тилида ижод қилган. Шу тилда ёзган шеърларидан девон ҳам тузган. У бошқаларни ҳам ўзбек тилида шеър ёзишга даъват этган. […]
↧
↧
Alisher Navoiy. Farhod va Shirin. Radiospektakl & Dilnavoz Yusupova. Dostonning timsollar olami
Улуғ бобомиз таваллудининг 575 йиллиги нишонланаётгани муносабати билан 50-йилларда Муқимий номли театрда саҳналаштирилган “Фарҳод ва Ширин” мусиқий драмаси (Комил Яшин либреттоси, Ю.Ражабий ва Г.Мушель мусиқаси) асосида ўзбекистон радиосида тайёрланган радиоспектаклни ва навоийшунос олима Дилнавоз Юсупованинг «Ўзбек мумтоз адабиёти тарихи (Алишер Навоий даври)» ўқув қўлланмасида достон ҳақидаги маълумотларни тақдим этамиз («Фарҳод ва Ширин» радиоспектакли билан […]
↧
Halima Ahmad. Jigarrang kitob
Бобом ғазални ўқиб тугатади. Дераза ортида менинг рангин тугмачалар қадалган калишчам қорга тўлади. Аммо совуқ қотмайман. Бобом қироат билан ўқиган ғазалнинг қуёши бутун вужудимни қиздиради. Шу дамда ичкарида ўтирган бобомни қаттиқ соғинаман. Ва отилиб ёнига кираман. Унинг юзидаги ажинлардан боғимизнинг ариқчасига ўхшаб сув оқади. Рўмолим билан унинг кўз ёшларини артаман. Ҳалима АҲМЕДОВА ЖИГАРРАНГ КИТОБ […]
↧
Shukur Qurbon. So’z yo’li. Tarixiy doston
9 феврал — буюк шоир ва мутафаккир Мир Алишер Навоий таваллудининг 575 йиллиги Хаёл ҳамиша илдам — Навоий ўтган йўлларга ҳавас қиламиз. Шу билан бирга улуғ алломанинг ҳам шоир, ҳам мутафаккир, ҳам арбоб сифатида бирваракай сонсиз-саноқсиз йўллардан юрганлигини кўрамиз. Бобоси ортидаи эргашган набирадек, беихтиёр унга сари интиламиз. Қайси биридан бормайлик, у, бизни олдинда хушнуд […]
↧